Uchwała nr XX/139/2008
Rady Gminy Ślemień
z dnia 20 sierpnia 2008 r.
w sprawie : przyjęcia Planu Odnowy Miejscowości Ślemień
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z póź. zm.)
Rada Gminy Ślemień uchwala co następuje:
§ 1
Przyjmuje Plan Odnowy Miejscowości Ślemień stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2
Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Ślemień.
§ 3
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Załącznik nr 1
Do Uchwały Rady Gminy Ślemień
Nr XX/139/2008 z dnia 20 sierpnia 2008 r.
Plan Odnowy Miejscowości Ślemień jest dokumentem, mogącym stanowić załącznik do wniosku w przypadku ubiegania się o środki strukturalne w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, działanie odnowa i rozwój wsi.
Beneficjentem tego działania są gminy, instytucje kultury, dla których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego, kościoły lub inne związki wyznaniowe oraz organizacje pozarządowe o statusie organizacji pożytku publicznego.
Realizacja powyższego działania ma na celu:
1. Podniesienie standardu życia i pracy na wsi.
2. Podniesienie atrakcyjności turystycznej.
3. Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej.
4. Zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych.
5. Promowanie terenów wiejskich.
6. Rozwój tożsamości społeczności wiejskiej i zachowanie dziedzictwa kulturowego.
W ramach działania wspierane będą projekty, obejmujące: [1]
1. Budowę, przebudowę, remont lub wyposażenie obiektów:
· Pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe,
· Służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury,
2. Kształtowanie obszaru przestrzeni publicznej,
3. Budowę, remont lub przebudowę infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych,
4. Zakup obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami z przeznaczeniem na cele publiczne,
5. Odnawianie, eksponowanie lub konserwację lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejscami pamięci,
6. Kultywowanie tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów.
Jak wskazano w Projekcie Rozporządzenia Ministra Rozwoju Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach Działania „Odnowa i rozwój wsi”, do składanego wniosku dołącza się wymagane w nim dokumenty, w tym:
- Plan odnowy miejscowości, zawierający w szczególności: [2]
- Charakterystykę miejscowości, w której będzie realizowana operacja,
- Inwentaryzację zasobów służących odnowie miejscowości,
- Ocenę mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja,
- Opis planowanych zadań w perspektywie, co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia dokumentu, w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem szacunkowych kosztorysów,
- Opis planowanych zadań ze wskazaniem ich wpływu na rozwój miejscowości z uwzględnieniem zgodności z charakterem i krajobrazem kulturowym miejscowości,
Uchwałę:
- Zebrania wiejskiego w sprawie przyjęcia planu odnowy miejscowości, w której będzie realizowana operacja,
- Rady Gminy w sprawie zatwierdzenia planu odnowy miejscowości.
Niniejszy Plan Odnowy Miejscowości spełnia wymagania, stawiane przez wskazany projekt rozporządzenia. W ramach Planu opisane są zasoby miejscowości, wizja rozwoju wsi oraz zestaw celów strategicznych wraz z proponowanymi projektami do realizacji. W ramach zestawu projektów strategicznych są także te, dla realizacji których Gmina będzie starać się o dofinansowanie z PROW. Niniejszy Plan wskazuje także zgodność proponowanych działań ze Strategią Rozwoju Gminy.
1. Położenie miejscowości, przynależność administracyjna, powierzchnia, liczba ludności
1.1. Położenie miejscowości
Wieś Ślemień położona jest na wysokości od 405 m n.p.m., do 935 m n.p.m. w części południowej (grzbiet Gachowizny) i do 929 m n.p.m. w części północnej (grzbiet Łamanej Skały). Gmina Ślemień, w skład której wchodzi sołectwo Ślemień usytuowana jest w północnej, brzeżnej strefie Karpat Zachodnich. Północna, wyższa część obszaru należy do Beskidu Małego, który jest zaliczany do gór niskich i stanowi swego rodzaju zwartą, niewielką grupę górską o szczytach przekraczających 900 m n.p.m. Większość z nich niewiele się różni między sobą wysokościami, dlatego z zewnątrz sprawia on wrażenie wielkiego, lesistego i trochę pofałdowanego płaskowyżu. Najwyższym wzniesieniem jest wzniesienie znajdująca się w Beskidzie Małym Łamana Skała (929 m n.p.m.). Od szczytu Łamanej Skały w kierunku zachodnim ciągnie się główny grzbiet Beskidu Małego oraz równolegle do niego pasmo Gibasowych Wierchów (898 m n.p.m.) sięgające, aż do Łękawicy. Oba grzbiety oddzielone są od siebie lejem źródłowym i doliną Kocierki. Grzbiety te mają wierzchowiny zaokrąglone i są niewiele wyższe od przełęczy. Ich wklęsło-wypukłe stoki są dość strome i pocięte gęstą siecią dolin o głębokości rozcięcia sięgającej do 250 m. Południowa, niższa część Gminy usytuowana jest w Bramie Ślemieńskiej będącej obniżeniem wydrążonym przez erozję i denudację. Obejmuje ona szereg równoległych, izolowanych grzbietów wystających ze wspólnego poziomu pogórskiego. Rzeźba o charakterze pogórskim stanowi tu 65% powierzchni, a wyższe grzbiety zajmują około 25% (Malarz, Żółkiewski, 1974). Brama Ślemieńska w zachodniej części obrębu łączy się z Kotliną Żywiecką, której dno obniża się tu od około 500 m n.p.m. ku dolinie Soły. Brama Ślemieńska i Kotlina Żywiecka oddziela Beskid Mały od występującego na południu fragmentu Pasma Pewelskiego. Pasmo to posiada łagodną, zaokrągloną wierzchowinę, ponad którą wznoszą się kopiaste wierzchołki: Rokitówka (610 m n.p.m.), Gachowizna (758 m n.p.m.), Kocońka (701 m n.p.m.), Małysiaków Groń (680 m n.p.m.), Groń (688 m n.p.m.) i Wajdów Groń (677 m n.p.m.).
Pod względem położenia geograficznego sołectwo Ślemień znajduje się w pasie 19º25" długości geograficznej wschodniej oraz 49º44" szerokości geograficznej północnej. Obszar położony jest w obrębie mezoregionów: Beskid Mały (513.47), Beskid Średni (Makowski) (513.48), Kotlina Żywiecka (513.46). Wszystkie te mezoregiony są częścią prowincji Karpaty Zachodnie (51) i należącej do niej pod prowincji Zewnętrzne Karpaty Zachodnie (513), (Kondracki, 1994).
Przez Ślemień przepływa potok Łękawka, który stanowi dopływ Soły (wpada do Jeziora Żywieckiego).
1.2. Przynależność administracyjna
Pod względem administracyjnym wieś Ślemień znajduje się w województwie śląskim, powiecie żywieckim, w Gminie Ślemień. Gmina Ślemień jest jednostką administracyjną powołana do samodzielnego funkcjonowania od 1 czerwca 1991 roku. W jej administracyjny obszar wchodzą trzy sołectwa: Ślemień, Kocoń i Las. Organem uchwałodawczym jest Rada Gminy, która liczy 15 radnych, w tym 9 radnych z sołectwa Ślemień. Organem wykonawczym jest Wójt wybierany w bezpośrednich wyborach. Obecnie funkcję tę pełni Pani Małgorzata Pępek.
Sołectwo Ślemień usytuowana jest w południowo – wschodniej części Województwa Śląskiego, na terenie Powiatu Żywieckiego. Znajduje się 18 km od Suchej Beskidzkiej (miasta powiatowego leżącego w Województwie Małopolskim) i 18 km od Żywica (miasta powiatowego leżącego w Województwie Ślaskim).
1.3 Ludność i powierzchnia
Gmina Ślemień zajmuje obszar 46 m 2 .
Obecnie sołectwo zamieszkuje 1982 mieszkańców - stan na 31.12.2007 r., stan na 31.12.2006 r. – 1962 mieszkańców, stan na 31.12.2005 – 1958 mieszkańców.
Według danych na koniec 2006 roku Gmina Ślemień liczy 3428 mieszkańców,
w tym mężczyźni stanowią 49,5%, a kobiety 50,5%, którzy zamieszkują na obszarze 46 km², tak więc średnia gęstość zaludnienia wynosi 75,7 osób/ km². Wskaźnik ten jest zdecydowanie niższy od średniej wojewódzkiej, która wynosi 393 os./km, 2 a także od średniej krajowej w wysokości: 124 os./ km 2 . Jednakże biorąc pod uwagę fakt, iż 60% powierzchni gminy, czyli 27, 6 km² zajmują lasy, w których usytuowane są również osiedla górskie można przyjąć, iż gęstość zaludnienia na pozostałym obszarze Gminy wynosi 160 osób na km². Ludność Gminy Ślemień stanowi prawie 2,3 % całego Powiatu Żywieckiego i 0,07% mieszkańców Województwa.
Rozmieszczenie ludności w poszczególnych sołectwach przedstawia się następująco:
Sołectwo |
Liczba gospodarstw |
Liczba mieszkańców (średnia w gospodarstwie) |
Powierzchnia {ha} (mieszk./ 1 km 2 ) |
% ogółu mieszkańców |
Ślemień |
557 |
1 969 (3,54) |
2 551 (77,2) |
57,2% |
Kocoń |
210 |
701 (3,34) |
1 325 (52,9) |
20,4% |
Las |
270 |
769 (2,85) |
667 (115,3) |
22,4% |
RAZEM |
1037 |
3 439 (3,32) |
4 543 (75,7) |
100% |
Analizując powyższe zestawienie można stwierdzić, iż Gmina znajduje się w stagnacji demograficznej, gdyż liczba ludności nie ulega znaczącym zmianom, a poziom zasadniczych wskaźników tj. urodzenia i zgony stale oscyluje w tym samym przedziale wartości. Jednakże z drugiej strony niekorzystnie prezentuje się stosunek ilości osób zameldowanych i wymeldowanych. Sytuacja ta jest pochodną poziomu bezrobocia i warunków bytowych na terenie Gminy.
Ludność w wieku produkcyjnym (19-60 lat) stanowi 57,1 % ogółu mieszkańców i liczy 1962 osoby. Wśród tej grupy jest 1151 zatrudnionych (56%), 173 osoby (9%) prowadzą działalność gospodarczą, 415 emerytów i rencistów (21%) i 210 bezrobotnych.
Według oficjalnych danych Powiatowego Urzędu Pracy w Żywcu
poziom bezrobocia jest prawie dwukrotnie niższy niż średnia krajowa i wynosi 10,7%. Jednakże na terenie Gminy występuje wysoki wskaźnik bezrobocia ukrytego. Dlatego też krytyczną wysokość tego wskaźnika szacuje się na 15-16%. Zaledwie 26 osób (12,4% ogółu) posiada prawo do zasiłku (w tym 10 kobiet i 15 absolwentów).
1.4 Historia miejscowości
Obszar obecnej Gminy Ślemień do 1179 roku znajdował się w obrębie dzielnicy krakowskiej. W 1179 roku Kazimierz Sprawiedliwy – książę krakowski – darował w/w obszar Mieszkowi Plątonogiemu – księciu śląskiemu. Od 1317 roku, gdy wyodrębniło się samodzielne księstwo oświęcimskie, obszar gminy stał się jego częścią. W 1457 roku Jan książę oświęcimski sprzedał Kazimierzowi Jagiellończykowi – królowi polskiemu – księstwo oświęcimskie za 50 tysięcy grzywien.
Wieś Ślemień powstała najprawdopodobniej w pierwszej połowie XIV wieku. Obszar ten leżący na pograniczu Polski, Czech i Węgier , pokryty pierwotną puszczą karpacką, zagospodarowywali zbiegowie z centralnej Polski i w/w krajów sąsiednich. Później przy współudziale panującego, powstające w ten sposób wsie dostawały się w drodze nadania w ręce możnowładców. Ślemień i Gilowice, być może w drodze nadania znalazły się w rękach Piotra Szaszowskiego herbu „Szaszor”, burgrabiego krakowskiego. Potomek Szaszowskich Hieronim Noskowski sprzedał ostatecznie w 1545 roku Gilowice i Ślemień rodowi Komorowskich z Żywca. Od tego czasu historia Ślemienia jest związana z tym właśnie rodem.
06 lipca 1608 roku na zamku w Żywcu umiera Krzysztof Komorowski – kasztelan sądecki i oświęcimski.W testamencie podzielił on swój majątek na cztery państwa dominialne. Państwo żywieckie i łodygowickie otrzymał najstarszy syn Mikołaj, państwo suskie Piotr, a państwo ślemieńskie Aleksander. W skład Państwa Ślemieńskiego wchodziły następujące współczesne wsie: Ślemień, Kocoń, Las, Gilowice, Łękawica, Okrajnik, Łysina, Kocierz Rychwałdzki, Kocierz Moszczanicki, Rychwałd, Rychwałdek, Pewel Ślemieńska, Pewelka, Kurów Suski, Koczurów oraz Moszczanica i Oczków będące obecnie częścią miasta Żywiec.
Komorowscy intensywnie rozwijali gospodarkę folwarczną, powiększając swoje folwarki drogą wykupu, zajęcia ziemi chłopskiej za długi, zajęcia opuszczonych gospodarstw, zagospodarowania nieużytków należących do dworu itp. Podstawą dochodu była gospodarka rolna, hodowlana oraz korzyści osiągane z wyrębu lasów. Stopniowo zwiększał się ucisk chłopów zmuszanych do odrabiania pańszczyzny oraz obciążanych innymi świadczeniami na rzecz dworu.
Właściciel Państwa Ślemieńskiego Aleksander Komorowski ożenił się z nieznaną z imienia Dębińską córką kasztelana bieckiego Andrzeja Samuela. Z tego związku urodziła się córka Katarzyna Komorowska sukcesorka Aleksandra Komorowskiego. Aleksander Komorowski musiał opuścić majątek, będąc skazanym na wygnanie z którego już nigdy nie powrócił. Kara ta spotkała go za dokonanie samosądu na szlachcicach tj. na Dębińskim krewnym swojej żony, którego kazał oślepić oraz na Stadnickim, którego kazał wykastrować. U podstaw tych porywczych działań leżało najprawdopodobniej podejrzenie o zdradę małżeńską.
Katarzyna Komorowska to postać wybitna i wielce zasłużona dla Ślemienia. Około 1640 roku wyszła za mąż za Piotra Samuela Grudzińskiego – starostę średzkiego. Z jej dokonań należy odnotować budowę zamku w Ślemieniu w 1639 roku, wybudowanie w 1655 roku szpitala -przytułku dla 15-tu ubogich poddanych, rozbudowę kościoła i doprowadzenie do utworzenia w 1672 roku parafii w Ślemieniu. To właśnie Katarzyna z Komorowskich Grudzińska sprowadziła z Wielkopolski obraz „Matki Bożej z Dzieciątkiem” wykonany wg kanonów sztuki bizantyjskiej, który z kolei podarowała kościołowi w Rychwałdziew zamian za utworzenie parafii w Ślemieniu i uposażenie parafii w Rychwałdzie. Obraz ten jest obecnie znany jako „Matka Boska Rychwałdzka”.
W 1675 roku Katarzyna Grudzińska zapisuje Państwo Ślemieńskie spadkobierczyni państwa suskiego Konstancji Krystynie, która wychodzi za mąż za Jana Wielopolskiego kanclerza wielkiego koronnego. Od tego czasu do połowy XIX wieku losy Ślemienia są związane z tym właśnie rodem. W XVIII wieku następuje dalszy rozwój gospodarczy państwa ślemieńskiego. Powstają piece hutnicze do wytopu żelaza z niskoprocentowych rud żelaza, browary i tartaki. Jednocześnie rośnie wyzysk i ucisk feudalny chłopów czego wynikiem jest masowe zbiegostwo poddanych z państwa ślemieńskiego.
W 1720 roku zostaje wybudowana nowa rezydencja tj. pałac Wielopolskich, na którego miejscu stoi obecnie budynek po byłej lecznicy weterynaryjnej. Centrum administracyjne Państwa Ślemieńskiego znajdowało się na terenie wyznaczonym przez byłą Spółdzielnię Kółek Rolniczych, Urząd Gminy, stary budynek weterynarii, oraz Ośrodek Zdrowia.
Oprócz ludności pochodzenia polskiego Państwo Ślemieńskie zamieszkiwała ludność pochodzenia wołoskiego. Ten pasterski lud pochodzący z południowych i wschodnich Karpat przyniósł ze sobą swoją odrębną kulturę, język, oraz swoje prawodawstwo. Wołosi zwani też „Kumanami” zasiedlali pustostany, polany leśne, a nawet tworzyli całe nowe wsie jak np. Las, która powstała na prawie wołoskim. W ciągu wieków ludność ta zasymilowała się z miejscową ludnością.
W wieku XVIII następowało dalsze rozdrobnienie majątkowe. Na skutek podziałów rodzinnych poszczególni chłopi gospodarowali na coraz mniejszych gospodarstwach. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Państwo Ślemieńskie znalazło się w granicach monarchii austro – węgierskiej.
Po bezpotomnej śmierci ostatniego właściciela całości państwa ślemieńskiego Hieronima Wielopolskiego w 1779 roku następuje podział na dwie części tj. na potomków brata Hieronima Jana właściciela Suchej, oraz potomków Karola Wielopolskiego właściciela Żywca. W 1798 roku następuje ostateczny podział w wyniku którego w Państwie Ślemieńskim zostają wsie: Ślemień, Kurów, Las, Kocoń, Gilowice, Rychwałdek, Pewel, Pewelka i część lasu Kocierza do linii biegnącej od polany Mazurka poprzez Malaczkę do pól ślemieńskich. Ostatnią właścicielką Ślemienia z rodu Wielopolskich jest Elżbieta z Wielopolskich Wielopolska, która w 1849 roku sprzedała Ślemień hrabiemu Aleksandrowi Branickiemu. W/w Elżbieta ufundowała w 1844 roku szkołę w Ślemieniu zapisując na jej utrzymanie 1000 złotych reńskich i rozpoczęła budowę murowanego kościoła, którego budowa została zakończona przez hrabiego Aleksandra Branickiego w 1853 roku.
W I połowie XIX wieku całą Galicję – w tym również Państwo Ślemieńskie – nawiedzały liczne klęski elementarne, a w szczególności epidemie cholery i tyfusu, co spowodowało zmniejszenie liczby ludności. Należy tu również zaznaczyć, że po uwłaszczeniu w Galicji w 1846 roku chłopi użytkowaną przez siebie ziemię otrzymali na własność. Zniesienie pańszczyzny zmieniło w zasadniczy sposób gospodarkę folwarczną i zmniejszyło jej opłacalność.
Połowa XIX wieku to okres wzrostu gospodarczego. Ślemień zyskuje na znaczeniu. W tym czasie istnieje powiat ślemieński. W Ślemieniu były pałac Wielopolskich w 1854 roku zostaje przebudowany na sąd obwodowy. Sądowi temu administracyjnie podlega 19 wsi oraz miasteczko Sucha Beskidzka – w sumie około 25 tysięcy mieszkańców.
W latach 1862 – 1889 proboszcz ślemieński Antoni Antałkiewicz z datków społeczeństwa wybudował kościół p.w. Najświętszej Marii Panny na Jasnej Górce, który stał się miejscem pielgrzymek okolicznej ludności.
Pod koniec XIX wieku Ślemień zaczął podupadać. Z różnych przyczyn, a zwłaszcza na skutek działań arcyksięcia Habsburga z Żywca nie zostaje przeprowadzona przez Ślemień linia kolejowa.
W 1906 roku sąd obwodowy zostaje przeniesiony do Suchej Beskidzkiej.
Na skutek pogłębiającej się biedy rośnie emigracja zarobkowa w tym również za ocean do Ameryki. W 1911 roku Ślemień przechodzi w ręce hr. Tarnowskich.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku rozpoczęto tworzenie organizacji samorządowych od podstaw. W okresie międzywojennym powstaje Kółko Rolnicze oraz Ochotnicza Straż Pożarna. W Ślemieniu działa betoniarnia hr. Tarnowskich dająca zatrudnienie miejscowej ludności. Reforma rolna z 1925 roku polepszyła w dość istotny sposób sytuację gospodarstw chłopskich, jednak nie zlikwidowała głodu ziemi. Wielka własność ziemska pozostała, a w ręce prywatne przeszła stosunkowo niewielka ilość dworskiej ziemi.
Po wybuchu II wojny światowej Ślemień jak i cała żywiecczyzna został włączony w skład III Rzeszy. Nastąpiły masowe wysiedlenia ludności na teren Generalnej Gubernii. Gospodarstwa opuszczone z powodu wysiedleń zajęli nowi właściciele tzw. „bauerzy”, którzy przynieśli ze sobąnowe metody gospodarki rolnej. Okupant niemiecki szczególnie intensywnie eksploatował lasy nie bacząc na ich formy własności. Czas okupacji i wojny spowodował duże straty w ludności i gospodarce Ślemienia i okolic.
Po II wojnie światowej upaństwowiono dobra Tarnowskich, zburzono większość zabudowań dworskich i przeprowadzono reformę rolną, która w Ślemieniu spowodowała wzrost rozdrobnienia gruntów, ponieważ chłopom bezrolnym nadawano od 1,5 – 3,0 ha ziemi. Reforma ta miała raczej charakter propagandowy. Nastąpiły duże ruchy migracyjne. Na ziemie odzyskane wyjechała z terenu byłego Państwa Ślemieńskiego znaczna ilość ludności. Wraz z rozwojem przemysłu część ludności znalazła zatrudnienie w kopalniach Śląska, oraz zakładach przemysłowych Bielska Białej i Żywca. Na terenie Gminy Ślemień intensywną działalność prowadziła Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” i Spółdzielnia Kółek Rolniczych. Okres powojenny to niestety czas bezmyślnego niszczenia cennych zabytków zwłaszcza budownictwa drewnianego.
W 1991 roku powstała ponownie Gmina Ślemień, która od pewnego czasu stara się propagować tradycję Państwa Ślemieńskiego oraz wyeksponować zabytki pozostałe jeszcze jako spuścizna historii ziemi ślemieńskiej
1.5 Przestrzenna struktura miejscowości
Zabudowa mieszkaniowa skupia się wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych. Niewielka część zabudowy jest rozproszona
na zboczach okalających szczytów i wzniesień, tworząc przysiółki i osiedla górskie. Dominuje na tym terenie budownictwo wiejskie, tradycyjne w postaci obiektów mieszkalnych drewnianych, drewniano – murowanych oraz murowanych, które przeważają. W dwóch budynkach komunalnych, będących własnością Gminy, znajduje się kilka mieszkań komunalnych.
Na terenie sołectwa znajduje się urządzone boisko sportowe o powierzchni 1 ha., na którym usytuowane są dwa boiska do siatkówki, boisko do piłki nożnej, kort tenisowy oraz parterowy pawilon sportowy.
Na ternie sołectwa mieszczą się następujące placówki oświatowe: Zespół Szkół, w skład którego wchodzą Szkoła Podstawowa i Gimnazjum, Przedszkole i Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Ślemieniu oraz następujące budynki użyteczności publicznej: Urząd Gminy, Zakład Usług Komunalnych, Biblioteka Publiczna, Gminny Ośrodek Kultury „Jemioła”, a także dwa kościoły.
Zespół Szkół
Przedszkole i Szkolne Schronisko Młodzieżowe
Gminny Ośrodek Kultury „Jemioła” i Biblioteka Publiczna
Urząd Gminy
Zakład Usług Komunalnych
Kościół parafialny p.w. Jana Chrzciciela
Sanktuarium Maryjne na Jasnej Górce
2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości
2.1 Zasoby przyrodnicze
Obszar Ślemienia charakteryzuje się dość dużą koncentracją interesujących obiektów geologicznych. Są to przede wszystkim wychodnie piaskowców istebniańskich ukształtowane w postaci form skałkowych oraz liczne ciekawe jaskinie. Wszystkie te obiekty rozsiane są w północnej części Gminy, w Beskidzie Małym. Ich największe zgrupowanie znajduje się na Czarnych Działach w rejonie Gibasowego Wierchu.
Jaskinia Czarne Działy
Jaskinia o długości 32 m, składa się z trzech części:
I część – centralna, zwana Sala Pudy od napisu na jednej ze ścian. Jest ona przestronna o wymiarach 5 m na 3,5 m i wysokości 5 m.
II część – schodząc ku zachodowi ok. 3 m po stromym usypisku dochodzi się do dość obszernego korytarza o przebiegu płn. – zach. Jest to wysoka szczelina /ok. 5 m/ o równym dnie i regularnych ścianach, zwężająca się ku górze.
III część – to partie jaskini na wsch. od Sali Pudy. Zwężą się ona tu przechodząc w krótki, wysoki korytarzyk, przedzielony brzytwą skalną doprowadzający do Salki II.
Jaskinia Czarne Działy II
Jaskinia o długości 28 m. Ekspozycja otworu: ku południowemu wschodowi
Otwór jest niepozorny, pionowy. Dostajemy się nim do studni wejściowej o głębokości ok. 4,5 m przechodzącej w szczelinę. Około 5,8 m od studni wejściowej znajduje się zawalisko ogromnych bloków zaklinowanych między ścianami szczeliny, tworzących „balkon”.
Jaskinia Czarne Działy III
Jaskinia o długości: 64,5m. Jaskinia składa się z dwóch części:
I część – otwór wejściowy w kształcie trójkąta prowadzi do pionowej studni o głębokości 5,5 m. Poniżej znajduje się korytarz z pochyłą wnęką W środku znajduje się Wielka Sala i Mała Sala.
II część - prosty korytarz o długości 5,5 m prowadzi do Wielkiej Sali.
Jaskinia osuwiskowa. Dno pokryte rumoszem, gruzem, różnej wielkości głazami.
Jaskinia Czarne Działy IV
Jaskinia o długości: 3 m. Ekspozycja otworu: ku południowemu wschodowi. Niepozorny otwór wejściowy prowadzi do prostej szczeliny. Za wejściem jest ona wąska, poniżej poszerza się ku górze. Dno pokryte rumoszem.
Dziura pod bukiem
Niewielka jaskinia o długości 10,7 m
2.2 Dziedzictwo kulturowe
Dziedzictwo kulturowe w sołectwie Ślemień tworzy:
Kościół parafialny p.w. św. Jana Chrzciciela.
Został zbudowany w latach 1842 – 1853 wg planu Loureta przez budowniczego bielskiego Appela. Posadowiono go na gruncie należącym do fundacji szpitala. Kościół został konsekrowany w 1860 r. przez ks. biskupa Józefa Pukalskiego z Tarnowa.
Świątynia zbudowana jest z kamienia, piaskowca, a sklepienie z cegły. Składa się z nawy głównej, dwóch bocznych i z przedsionka. W ołtarzu głównym, wykonanym z drewna, znajduje się obraz św. Jana Chrzciciela. Pozostałe znajdujące się w kościele ołtarze: Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Katarzyny, Matki Boskiej Różańcowej i św. Aleksandra.
Sanktuarium Maryjne na Jasnej Górce.
Budowę kaplicy ku czci Najświętszego Imienia Maryi Panny rozpoczął w 1858 r. ks. proboszcz Antoni Antałkiewicz. Uroczyste poświęcenie kaplicy odbyło się 12 września 1866 r. Ponieważ z roku na rok pielgrzymów przybywało przystąpiono do rozbudowy kaplicy. Obecnie sanktuarium posiada trzy nawy oraz przedsionek i prezbiterium.
Na początku XX w. pod kościołem została wykuta grota skalna, do której spływa woda, która wg wierzeń ma moc uzdrawiającą. W kamiennej wnęce znajduje się figurka Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej. Początek źródełka znajduje się za ołtarzem, w miejscu starej kaplicy.
Kościół p.w. Najświętszej Maryi Panny na Jasnej Górce jest zabytkiem klasy IV, zbudowany w XIX w. w stylu barokowym. Wnętrze świątyni zdobią malowidła przedstawiające sceny z życia Najświętszej Maryi Panny, św. Józefa i małego Jezusa. W ołtarzu głównym znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, namalowany na desce o wymiarach 117 na 90 cm. Jego autorem jest Błażej Luks. Obraz zasłonięty jest zasuwami: jedną z obrazem Maryi ze św. Anną i św. Joachimem, a drugą z objawieniem fatimskim. Podczas uroczystości obraz jest odsłaniany.
Ruiny pieca hutniczego
W okresie władania dobrami ślemieńskimi przez Hieronima Wielopolskiego i jego żonę Urszulę, funkcjonował w Ślemieniu, opodal pałacu, piec hutniczy, w którym przetapiano w nim niskoprocentową rudę darniową. Do uzyskiwania wysokich temperatur stosowano węgiel drzewny, wypalany na leśnych polanach, zwanych mielerzami.
Piec miał pojemność kilkunastu stóp kubicznych. Układano w nim warstwami rudę i węgiel drzewny. Koło wodne poruszało młoty i za pomocą miechów wtłaczało powietrze do pieca. Rocznie produkowano 100 tys. cetnarów żelaza. Piec ten spalił się w 1780 r. wraz z zakładem fryszerskim, piła, warzelnią soli i nie został już nigdy odbudowany.
- Figura - Chrystus Nazaretański z 1816 r.
- Figura św. Jana Nepomucena z 1818 r.
- Kapliczka na kolumnie z 1 ćw. XIX w.
- Kapliczka - Chrystus Upadający pod krzyżem z 1841 r.
- Figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem z lat 60-tych XIX w.
- Figura Matki Boskiej z 1881 r.
- Figura - Chrystus Nazaretański z 1882 r.
- Figura Matki Boskiej z 1885 r.
- Kapliczka - Chrystus upadający z końca XIX w.
- Pomnik Grunwaldzki z 1910 r.
- Kaplica drewniana na granicy z Pewlą Ślemieńską.
- Grupa starych chałup i szop z kapliczką Chrystusa Upadającego.
- Kuźnia z przełomu XIX i XX w.
Gwara ślemieńska należy do gwar małopolskich grupy południowo- zachodniej pasa górskiego. Przeglądając Słownik gwary ślemieńskiej Stefana Ramułta (Poznań 1930) możemy stwierdzić wiele zgodności leksykalnych, słowotwórczych oraz fonetycznych z gwarą Śląska Cieszyńskiego:
dycki–zawsze
gajny – gajowy
nady – partykuła
panicka – pani
strop – garnek
stydlavy – wstydliwy
telovny – tak wielki
Jednak bliższa gwarze ślemieńskiej jest gwara Podhala, o czym świadczy cały szereg wyrazów powtarzających się na Podhalu:
gizd
hned
chybać
piznoć
chynąć
uodebrać
uoddać
Tą samą gwarą, co mieszkańcy Ślemienia, mówi także ludność kilku okolicznych wiosek, które niegdyś wchodziły w skład „Państwa Ślemieńskiego”. Niestety dziś już gwary nie używa się tak powszechnie jak kiedyś. Jedynie starsi mieszkańcy posługują się pojedynczymi słowami z gwary wplatając je do mowy potocznej.
2.3 Infrastruktura techniczna
2.3.1 Komunikacja i drogownictwo
Transport osobowy zapewniający połączenie komunikacyjne z innymi gminami oraz najbliższymi ośrodkami miejskimi, tj. Żywiec, Bielsko – Biała, Sucha Beskidzka, Maków Podhalański zapewniają: Państwowe Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Żywcu (PPKS Żywiec) oraz dwaj przewoźnicy prywatni – firma Krzysztofa Janowiec i Andrzeja Janowiec. Przewoźnicy zapewniają średnio dwa kursy na godzinę.
Sołectwo Ślemień skupione jest wokół:
- drogi powiatowej nr S 1413 relacji Żywiec – Moszczenica – Ślemień – Kurów, przebiegającej przez południową część Gminy;
- drogi powiatowej nr S 1415 relacji Ślemień – Pewel Ślemieńska, przebiegającej przy południowej granicy Gminy;
- drogi powiatowej nr S1411 „Młyńska” – łączącej drogę powiatową nr 04 322 z drogą wojewódzką nr 946;
Drogi te zapewniają połączenie między gminami o istotnym znaczeniu gospodarczym i turystycznym, biegną w pobliżu przyległych gospodarstw, co zapewnia mieszkańcom wygodny transport osobowy i towarowy. Wzdłuż wszystkich dróg brak jest chodników.
Drogi gminne są drogami o znaczeniu lokalnym, które zapewniają wzajemne połączenie poszczególnych sołectw oraz przysiółków i są ogólnodostępne. Ponadto istnieją także drogi wewnętrzne – dojazdowe do pól i leśne. Są to połączenia drogowe o znaczeniu gospodarczym, związane z transportem i obsługą rolnictwa i leśnictwa, mają także znaczenie turystyczne, ponieważ wiodą nimi zarówno oznakowane jak i nieoznakowane szlaki turystyczne.
2.3.2 Telefonizacja
Na terenie sołectwa nie ma problemu z podłączeniem się do sieci telefonii stacjonarnej oraz z podłączeniem do internetu. Operują także trzej operatorzy telefonii komórkowej.
2.3.3 Energetyka
Sołectwo jest w 100% zelektryfikowane, pomimo iż niektóre budynki położone są na trudno dostępnych obszarach. Zaopatrzeniem w energię elektryczną zajmuje się Enion Energia sp. z o.o. Świadczy ona usługi w zakresie eksploatacji urządzeń przemysłowych, oświetlenia ulicznego i innych związanych z dystrybucją energii elektrycznej.
2.3.4 Kanalizacja i gospodarka ściekowa
Wieś Ślemień od września 2007r r. posiada mechaniczno - biologiczną oczyszczalnię ścieków, o przepustowości 48 m 3 na dobę, do której podłączono 125 gospodarstw domowych. Sieć wodociągowo – kanalizacyjna to 9,270 km. Ponadto w sołectwie znajduje się ujecie wody pitnej na „Potoku Frydziowski” oraz stacja uzdatniania wody o przepustowości 50 m 3 na dobę.
Pozostali mieszkańcy zaopatrują się w wodę z indywidualnych wodociągów grawitacyjnych, budowanych głównie na źródłach górskich, a część korzysta ze studni kopanych. Ścieki odprowadzane są do bezodpływowych zbiorników (szamb) wybieralnych. Przewiduje się wybudowanie sieci kanalizacyjnej i wodociągowej do końca roku 2013.
2.3.5 Gospodarka odpadami stałymi
Głównym źródłem wytwarzania odpadów na terenie gminy Ślemień są: gospodarstwa domowe, obiekty handlowe, zakłady usługowe i rzemieślnicze, obiekty turystyczne. W Gminie obowiązuje selektywna zbiórka odpadów. Posegregowane odpady zbiera i wywozi Zakład Usług Komunalnych w Ślemieniu na wysypisko śmieci w Żywcu, należące do spółki „Beskid”. Na terenie sołectwa nie są wytwarzane odpady niebezpieczne.
2.3.6 Baza noclegowa
Od maja 2006 r. w Ślemieniu funkcjonuje Szkolne Schronisko Młodzieżowe, które mieści się w budynku wielofunkcyjnym w centrum Ślemienia. Zapewnia ono atrakcyjną i o wysokim standardzie bazę noclegową. W budynku znajdują się czterdzieści dwa miejsca noclegowe oraz sala imprez na 170 osób wraz z kuchnią. Dobre położenie Ślemienia powoduje, że stosunkowo szybko można dotrzeć stąd do największych atrakcji turystycznych Polski, jakimi są : Kraków, Wieliczka, Wadowice czy Zakopane.
2.3.7 Punkty gastronomiczne
Restauracja „Jodła” - Ślemień
Gospoda w Ślemieniu
Kawiarnia „Pod Jemiołą”
2.4. Infrastruktura społeczna
2.4.1 Oświata
Infrastrukturę oświatową w Gminie stanowią: Zespół Szkół w Ślemieniu, w skład którego wchodzi Gimnazjum i Szkoła Podstawowa im. Ks. Jana Twardowskiego, Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Lasie, Przedszkole Publiczne w Ślemieniu oraz Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Ślemieniu.
2.4.2 Pomoc społeczna
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, które nie są wstanie przezwyciężyć trudnych sytuacji życiowych, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia.
W Gminie zlokalizowany jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ślemieniu. Odbiorcami świadczeń udzielanych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej są:
· rodziny wielodzietne,
· rodziny emerytów i rencistów,
· rodziny niepełne,
z terenu Lasu oraz Gminy Ślemień.
Do obowiązków Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej należy:
· prowadzenie diagnostyki jednostkowej i środowiskowej,
· bezpośrednie i pośrednie udzielanie świadczeń (w tym organizowanie opieki i usług domowych),
· współpraca z organizacjami i instytucjami, a zwłaszcza z samorządem lokalnym,
· aktywizowanie środowiska lokalnego.
Na terenie Gminy nie działa żadne stowarzyszenie, czy fundacja, której statutowym celem byłaby pomoc osobom potrzebującym (biednym, niepełnosprawnym, bezrobotnym, itp.)
2.4.3. Kultura
Potrzeby kulturalne w sołectwie zaspokaja Gminny Ośrodek Kultury „Jemioła” oraz Biblioteka Publiczna. Popołudniowe godziny otwarcia zapewniają szerokie możliwości dotarcia do obu instytucji szerokiemu gronu mieszkańców.
Do stałych form pracy GOK należy organizowanie kursów, kółek zainteresowań np. kółko plastyczne, teatralne, teatrzyk dziecięcy, robienia kwiatów organizowane przez KGW, kursy nauki języków, kurs kung - fu pierwszego stopnia, judo, samoobrony, tańca dla dzieci i młodzieży, aerobiku, itp.
Główne celem pracy Ośrodka to:
- rozpoznawanie, rozbudzanie i zaspokajanie potrzeb oraz zainteresowań kulturalnych mieszkańców Gminy
- tworzenie warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego
- tworzenie warunków dla rozwoju folkloru a także rękodzieła ludowego i artystycznego,
- edukacja kulturalna i wychowanie przez sztukę.
2.4.4 Stowarzyszenia i organizacje
Na terenie sołectwa działa:
1. Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Ślemień na czele z Prezesem panią Anną Pokusa. 25.06.2003 roku odbyło się zebranie założycielskie. Siedzibą Stowarzyszenia jest Urząd Gminy w Ślemieniu. Stowarzyszenie jest stowarzyszeniem społeczno – kulturalnym i posiada osobowość prawną. Celem Stowarzyszenia jest: zrzeszenie ludzi dobrej woli, zmierzających do rozwoju kulturalnego, oświatowego i sportowego; podejmowanie działań na rzecz opieki i podtrzymywania tradycji i folkloru regionalnego; współpraca z władzami gminy i jego jednostkami organizacyjnymi, fundacjami i innymi stowarzyszeniami w zakresie upowszechniania kultury; wspomaganie każdej osoby prawnej i fizycznej, której celem jest pomnożenie materialnych i duchowych wartości kulturalnych oświatowych oraz sportowych.
Jedną z pierwszych inicjatyw Stowarzyszenia była Majówka Ślemieńska organizowana wspólnie z Urzędem Gminy w Ślemieniu i z GOK “Jemioła”. Stowarzyszenie swoją opieką otoczyło także zespół regionalny “Ślemienianie”.
2. Koło Gospodyń Wiejskich, którego głównym celem jest podtrzymywanie tradycji i obrzędów. Funkcję Przewodniczącej pełni Pani Janina Gach.
3. Ochotnicza Straż Pożarna, która działa zarówno w zakresie ochrony życia i mienia przed pożarami, jak również poprawy stanu ochrony przeciwpożarowej i rozwoju życia kulturalnego na obszarze sołectwa. Funkcję Prezesa pełni Pan Bronisław Sroka.
4. Ludowy Klub Sportowy „Smrek”, którego głównym celem jest rozwój różnych dyscyplin sportu (zwłaszcza piłki nożnej) i stałe podnoszenie ich poziomu. Funkcję Prezesa pełni Pan Sławomir Pochopień.
5. Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży jest stowarzyszeniem kościelnym, zrzeszającym młodych katolików świeckich, działającym na terenie całej Polski. KSM posiada osobowość prawną cywilną i kościelną, jest jedyną młodzieżową organizacją, która jest powołana przez Episkopat Polski a w diecezji przez biskupa. Jako samodzielny podmiot prawny organizujemy m.in. szkolenia, rekolekcje, zawody sportowe, kolonie wakacyjne, obozy językowe, imprezy kulturalne. Funkcję Prezesa pełni Pan Maciej Słowik.
2.4.5 Bezpieczeństwo publiczne
Na terenie Gminy nie ma zlokalizowanego posterunku Policji. Nad bezpieczeństwem i porządkiem publicznym czuwają funkcjonariusze Komisariatu Policji w Gilowicach z siedzibą w Żywcu.
2.4.6 Ochrona zdrowia
Mieszkańcy Ślemienia mają zapewniony dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej zagwarantowanej przez Praktykę Grupową Lekarzy – Ośrodek Zdrowia w Ślemieniu, w którym pracuje 2 lekarzy, a także przez punkt, który mieści się w budynku byłej Weterynarii w Ślemieniu. Działa również prywatny punkt stomatologiczny i punkt apteczny. Mieszkańcy Gminy objęci są systemem Ratownictwa Medycznego działającym w ramach Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Żywcu. Opiekę specjalistyczną zapewniają ośrodki powiatowe w Żywcu i Suchej Beskidzkiej.
2.4.7 Turystyka
Położenie sołectwa w bliskości Jeziora Żywieckiego i gór Beskidu Żywieckiego powoduje, że coraz bardziej zaczyna się rozwijać turystyka. Według ogólnopolskiej klasyfikacji oraz opracowań regionalnych Gmina Ślemień położona jest w rejonach turystycznych I, II i III kategorii (wg skali 5-cio punktowej). Zapewnia to wszechstronny rozwój turystyki na tym obszarze. Niestety zarówno potencjał środowiskowy jak i położenie Gminy nie są dostatecznie wykorzystywane. Jednakże zauważalne jest wzrost zainteresowania agroturystyką.
W ostatnich latach Gmina w tym sołectwo Ślemień stopniowo zmienia swój profil z rolniczego na turystyczny. Właśnie z myślą o turystach w budynku wielofunkcyjnym w centrum Ślemienia urządzono Szkolne Schronisko Młodzieżowe z 42 miejscami noclegowymi oraz salę imprez na około 170 miejsc wraz z zapleczem kuchennym. Liczne gospodarstwa agroturystyczne rozsiane na terenie Gminy zapewniają wygodny wypoczynek i poznanie lokalnej kultury ludowej.
2.4.8 Ochrona przeciwpożarowa
Na terenie Gminy działają trzy jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej, które zapewniają bezpieczeństwo i ochronę przeciwpożarową dla całej Gminy, w tym dla omawianej miejscowości. Jedną działająca na terenie Gminy formacji jest OSP Ślemień, która podejmuje i realizuje konkretne działania zarówno w zakresie ochrony życia i mienia przed pożarami, jak również poprawy stanu ochrony przeciwpożarowej i rozwoju życia kulturalnego na obszarze Gminy.
2.5 Gospodarka i rolnictwo
2.5.1 Przedsiębiorstwa
Struktura gospodarcza sołectwa ma charakter zróżnicowany.
Na terenie Gminy jest zarejestrowanych 167 podmiotów (firm) prowadzących działalność gospodarczą. Wśród nich przeważają jednoosobowe i rodzinne firmy handlowe i podmioty świadczące usługi dla ludności. W ostatnich latach obserwuje się rozwój działalności pozarolniczej, a szczególnie przyrost liczby gospodarstw agroturystycznych.
Na terenie sołectwa nie istnieje żaden zakład przemysłowy. Działa tu natomiast szereg drobnych zakładów rzemieślniczych i usługowych. Coraz liczniej powstają także sklepy spożywcze, przemysłowe oraz punkty gastronomiczne.
Największymi przedsiębiorstwami, a zarazem i pracodawcami w sołectwie są cztery firmy: dwie rozlewnie wód: AQUA Żywiec i KENT-POL Żywiecki Kryształ, oraz Piekarnia i Masarnia. Zdecydowana część mieszkańców zatrudnionych jest w przedsiębiorstwach znajdujących się na terenie Żywca, Suchej-Beskidzkiej i w przyległych gminach. Ponadto znaczna ilość mieszkańców wciąż pracuje w kopalniach na Górnym Śląsku. Poziom bezrobocia jest niższy niż średnia krajowa i wynosi według oficjalnych danych 10,7%.
2.5.2 Rolnictwo
Ważnym działem gospodarki gminnej wciąż pozostaje rolnictwo. Łączna powierzchnia 486 zarejestrowanych indywidualnych gospodarstw rolnych wynosi 2 092 ha, w tym użytki rolne zajmują 1427 ha (68%). Powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosi średnio 4,3 ha, co nie odbiega znacznie od średniej krajowej. Większość z nich produkuje wyroby rolnicze jedynie na użytek własny.
Struktura gospodarstw przedstawia się następująco:
Forma użytkowania |
Powierzchnia |
% ogółu powierzchni gospodarstw rolnych |
Grunty orne |
1 048 |
50,1 |
Grunty leśne |
536 |
25,62 |
Łąki |
220 |
10,52 |
Pastwiska |
156 |
7,46 |
Sady |
3 |
0,14 |
Pozostałe grunty |
129 |
6,16 |
RAZEM |
2092 |
100,00 |
Użytki rolne stanowią 1/3 powierzchni Gminy. Uprawa ziemi i hodowla, będące niegdyś podstawą egzystencji mieszkańców w ostatnich latach radykalnie spadły na skutek nieopłacalności i trudności z zbyciu produktów rolnych. Coraz więcej ziemi leży odłogiem, a będąca w szczątkowej formie uprawa i hodowla służą wyłącznie zaspokojeniu potrzeb własnych gospodarstw. Wzrasta powierzchnia lasów i terenów zadrzewionych wskutek zalesień planowanych i naturalnych, na terenach nie uprawianych.
Sołectwo Ślemień posiada nadmiar niezagospodarowanych terenów inwestycyjnych, szczególnie przeznaczonych pod zabudowę turystyczno-rekreacyjną. Jednakże tereny te nie są uzbrojone, co uniemożliwia ich obecne wykorzystanie.
2.5.3 Lasy
Obszar wsi Ślemień w 60% pokryty jest lasami iglastymi (w mniejszości liściastymi) – w większości będącymi w Zarządzie Lasów Państwowych Nadleśnictwa Jeleśnia i Sucha Beskidzka. Dzięki walorom krajobrazowym i przyrodniczym (obfitość runa leśnego, zabytkowe kapliczki, piękne widoki, cisza i czyste powietrze) miejscowość ta staje się coraz częstszym celem turystów, jak osób które budują tu domki letniskowe i domy jednorodzinne.
2.5.4 Wody
Gmina Ślemień położona jest w dorzeczu dwóch rzek: Soły i Skawy. Jest basenem źródliskowym dwóch potoków: Łękawki będącej dopływem rzeki Soły oraz Koconki stanowiącej dopływ potoku Stryszawka – lewobrzeżnego dopływu rzeki Skawy. Potok Łękawka zasilany jest przez potok Frydziowski i Ceretnik, które biorą początek w górnych partiach pasma pewelskiego oraz potoki z Kamiennego i Skolarówka, łączące się w jeden duży ciek Łękawkę Dużą oraz Młyńszczankę. Źródła wymienionych potoków znajdują się w podszczytowych partiach głównego grzbietu Beskidu Małego. Administratorem wszystkich wód płynących na terenie Gminy jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie – Inspektorat w Żywcu.
Na terenie Gminy występują dwa poziomy wód podziemnych: w utworach czwartorzędowych i w utworach fliszowych – kredowo – trzeciorzędowych. Wody podziemne są słodkie, lecz z uwagi na skażenie bakteriologiczne wymagają uzdatniania.
Największym zagrożeniem dla utrzymania czystości wód powierzchniowych na terenie sołectwa są tzw. „dzikie” wyloty kanalizacji do cieków wodnych, a także do rowów odwadniających wzdłuż dróg. Źródłem zanieczyszczeń wód powierzchniowych są również nieszczelne szamba i nielegalne wysypiska śmieci nad brzegami potoków.
3. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości
ANALIZA ZASOBÓW SOŁECTWA ŚLEMIEŃ
Rodzaj zasobu |
Opis zasobu jakim wieś dysponuje |
Znaczenie zasobu | ||
Małe |
Duże |
Wyróżniające | ||
PRZYRODNICZY | ||||
Walory krajobrazu, rzeźby terenu |
Teren górski, obniżenie pomiędzy Beskidem Małym i Beskidem Makowskim |
|
|
X |
Stan środowiska |
Ekologicznie czyste |
|
X |
|
Walory klimatu |
Klimat górski odpowiedni dla turystów w każdej porze roku |
|
X |
|
Walory szaty roślinnej |
Lasy mieszane z przewagą lasów iglasto – bukowych, roślinność górska |
|
|
X |
Cenne przyrodniczo obszary lub obiekty |
Pojedyncze drzewa przyrodnicze: dęby, lipy, jaskinie |
|
X |
|
Świat zwierzęcy |
Ssaki łowne, ptaki lęgowe, sarny, kuropatwy, sporadycznie niedźwiedzie, ryjówki |
|
X |
|
Wody powierzchniowe (cieki, stawy, rzeki) |
Potok Łękawka, inne potoki górskie |
|
X |
|
Wody podziemne |
Dwa poziomy wód podziemnych |
|
X |
|
Gleby |
Brunatne, kwaśne, brunatno – górskie, torfowo - glejowe |
X |
|
|
Walory geotechniczne |
kamieniołomy |
X |
|
|
KULTUROWY | ||||
Walory architektury |
Stare budownictwo regionalne z XIX w. kaplice przydrożne, zabytkowa kaplica |
|
X |
|
Walory przestrzeni wiejskiej publicznej |
Zespół Szkół, Przedszkole, Szkolne Schronisko Młodzieżowe, Urząd Gminy, Zakład Usług Komunalnych, Gminny Ośrodek Kultury „Jemioła”, Biblioteka Publiczna. |
X |
|
|
Walory przestrzeni wiejskiej prywatnej |
Gospodarstwa agroturystyczne, wyciąg narciarski |
X |
|
|
Zabytki i pamiątki historyczne |
Ruiny pieca hutniczego, pomnik grunwaldzki, kapliczki przydrożne, dwa kościoły |
X |
|
|
Osobliwości kulturowe |
Gwara |
X |
|
|
Miejsca, osoby i przedmioty kultu |
Sanktuarium Maryjne na Jasnej Górce, Kościół parafialny w Ślemieniu, kapliczki, |
X |
|
|
Święta, odpusty i pielgrzymki |
Dożynki gminne, odpusty kościelne, konkurs kolęd i pastorałek, imprezy wakacyjne |
X |
|
|
Tradycje, obrzędy, gwara |
Tradycje bożonarodzeniowe, wielkanocne, gwara |
|
X |
|
Przekazy literackie |
„Dziejopis żywiecki”, „Ziemia wadowicka” |
X |
|
|
Ważne postacie i przekazy historyczne |
Rodzina Komorowskich |
X |
|
|
Specyficzne nazwy |
Nazwy przysiółków |
|
X |
|
Specyficzne potrawy |
Kwaśnica, żur, prażuchy, kwacanka |
X |
|
|
Dawne zawody |
Drwal, kołodziej, bednarz, kowal, zdun |
|
X |
|
Zespoły artystyczne, twórcy |
Twórcy ludowi, Zespół wokalno – instrumentalny „Nadzieja”, „Mali Ślemienianie”, Młodzieżowa Orkiestra Dęta |
X |
|
|
OBIEKTY I TERENY | ||||
Działki pod zabudowę mieszkaniową |
Wyznaczone w planie zagospodarowania przestrzennego |
X |
|
|
Działki pod domki letniskowe |
Wyznaczone w planie zagospodarowania przestrzennego |
X |
|
|
Działki pod zakłady usługowe i przemysłowe |
Wyznaczone w planie zagospodarowania przestrzennego |
X |
|
|
Pustostany mieszkaniowe |
Brak |
|
|
|
Pustostany poprzemysłowe |
Brak |
|
|
|
Tradycyjnie nie użytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.) |
Brak |
|
|
|
INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA | ||||
Place publicznych spotkań, festynów |
Boisko sportowe, boisko przy Zespole Szkół, rynek |
X |
|
|
Sale spotkań, świetlice, kluby |
GOK „Jemioła”, Szkolne Schronisko Młodzieżowe, hala sportowa w Zespole Szkół, Urząd Gminy. |
X |
|
|
Miejsca uprawiania sportu |
Boisko sportowe, boisko sportowe koło Zespołu Szkół, hala sportowa w Zespole Szkół, wyciąg narciarski. |
X |
|
|
Miejsca rekreacji |
brak |
|
|
|
Ścieżki turystyczne, szlaki rowerowe |
Zaniedbane ścieżki i szlaki |
X |
|
|
Szkoły |
Zespół Szkół w Ślemieniu w skład którego wchodzi szkoła podstawowa i gimnazjum. |
X |
|
|
Przedszkola |
Przedszkole Publiczne |
|
|
|
Biblioteka |
Biblioteka Publiczna oraz biblioteka w szkole. |
|
|
|
Ośrodki kultury |
Gminny Ośrodek Kultury „Jemioła”. |
|
|
|
Placówki opieki społecznej |
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej |
|
|
|
Placówki służby zdrowia |
Ośrodek Zdrowia, Praktyka Lekarska w budynku byłej Weterynarii. |
|
|
|
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA | ||||
Wodociąg, kanalizacja |
Oczyszczalnia ścieków oraz 9,270 km sieci wodociągowo - kanalizacyjnej, stacja uzdatniania wody, szamba przydomowe, studnie i źródła własne |
X |
|
|
Drogi |
Średni stan dróg, dostatecznie oświetlone i oznakowane |
X |
|
|
Chodniki, przystani, parkingi |
Kilka parkingów, praktycznie brak chodników, 7 przystanków autobusowych |
X |
|
|
Sieć telefoniczna i dostępność internetu |
Pełna dostępność do telefonu i internetu |
|
X |
|
Telefonia komórkowa |
Działają trzy sieci: Orange, Plus, Era |
|
X |
|
GOSPODARKA ROLNICTWO | ||||
Miejsca pracy (gdzie, ile?) |
Urząd Gminy i gminne jednostki organizacyjne, firmy usługowe, budowlane, remontowe, tartaki, piekarnia, rozlewnie wód, sklepy, bary, punkty gastronomiczne. |
X |
|
|
Znane firmy produkcyjne |
Kent – Pol Żywiecki Kryształ, Aqua Żywiec, Piekarnia, Masarnia. |
X |
|
|
Gastronomia |
Restauracja „Jodła”, Gospoda, bar „Wenus” |
X |
|
|
Miejsca noclegowe |
Szkolne Schronisko Młodzieżowe, gospodarstwa agroturystyczne |
X |
|
|
Gospodarstwa rolne |
nieliczne |
X |
|
|
Uprawy, hodowle |
Drobne indywidualne dla własnych potrzeb |
X |
|
|
Możliwe do wykorzystania odpady produkcyjne |
Odpady komunalne |
X |
|
|
Zasoby odnawialne energii |
Wiatr, ocieplenia geotermalne |
X |
|
|
ŚRODKI FINANSOWE I POZYSKIWANIE FUNDUSZY | ||||
Środki udostępnione przez gminę |
Budżet Rady Sołeckiej w Lasie |
X |
|
|
Środki wypracowane |
Brak |
X |
|
|
MIESZKAŃCY KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI | ||||
Autorytety i znane postacie we wsi |
Wójt, Księża, Dyrektorzy instytucji publicznych, radni |
X |
|
|
Krajanie znani w regionie, w kraju i za granicą |
Feliks Kantyka, Małgorzata Pępek, Marcin Pokusa. |
X |
|
|
Osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. studenci |
Coraz większy odsetek osób z wyższym wykształceniem |
X |
|
|
Przedsiębiorcy, sponsorzy |
Rozlewnie wód, masarnia, piekarnia, sklepy |
X |
|
|
Osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych |
Większość mieszkańców sołectwa, w tym uczniowie. |
|
X |
|
Pracownicy nauki |
Kilku doktorów |
X |
|
|
Związki i stowarzyszenia |
Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Ślemień, OSP, KGW, LKS „Smrek”, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży |
|
X |
|
Współpraca zagraniczna i krajowa |
Partnerzy Gminy: Oravske, Vesele (Słowacja), Gmina Kwilcz, Mont Dol (Francja) |
|
|
|
Kontakty zewnętrzne np. z mediami |
Gazety lokalne, radio lokalne |
X |
|
|
INRORMACJE DOSTĘPNE O WSI | ||||
Publikatory, lokalna prasa |
Gazeta parafialna „U źródła”, biuletyn gminny |
X |
|
|
Książki, przewodniki |
Przewodniki turystyczne, foldery |
X |
|
|
Strony www |
|
X |
|
Ocena mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń sołectwa Ślemień.
SILNE STRONY |
SŁABE STRONY |
Atrakcyjne położenie wsi Nieskażone środowisko Dobre warunki do uprawiania turystyki pieszej Rezerwa terenów pod zabudowę Dobra baza noclegowa Sala imprez na 170 miejsc Zwiększająca się liczba turystów Rozbudowana siec dróg lokalnych Wyciąg narciarki Miejsce kultu Maryjnego na Jasnej Górce Oczyszczalnia ścieków i rozpoczęta budowa sieci wodociągowo – kanalizacyjna Aktywne życie kulturalne |
Brak chodników Wymagające remontu drogi Brak bazy sportowo – rekreacyjnej Brak zaangażowania mieszkańców Brak ścieżek spacerowo - rowerowych |
SZANSE |
ZAGROŻENIE |
Szanse pozyskania funduszy europejskich Współpraca z partnerami w Polsce, Słowacji i Francji Wzrost popytu na usługi turystyczne Profesjonalna promocja gminy i miejscowości |
Silna konkurencja turystyczna gmin w województwie śląskim Brak inwestorów w zakresie turystyki Ciągłe zmiany prawne Migracja społeczeństwa Klęski żywiołowe – powódź, susza Niska dochodowość rolnictwa Starzejące się społeczeństwo
|
Opis miejscowości Ślemień
Wyszczególnienie |
Opis |
Co ją wyróżnia? |
Atrakcyjny krajobraz i czyste środowisko naturalne |
Jakie pełni funkcje? |
Wieś pełni głównie funkcje mieszkaniowe, rekreacyjne |
Kim są mieszkańcy? |
Rdzenna ludność, przekazująca gospodarstwa z ojca na syna |
Co daje utrzymanie? |
Uprawa ziemi, praca w zakładach produkcyjnych, usługach, handlu, emerytury, renty, zasiłki, część wyjeżdża za granicę |
Jak zorganizowani są mieszkańcy? |
Działa Ochotnicza Straż Pożarna i Rada Sołecka na czele z sołtysem, Koło Gospodyń Wiejskich, Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Ślemień, Ludowy Klub Sportowy „Smrek”, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży |
W jaki sposób rozwiązują problemy? |
Wspólne spotkania, rozmowy, dyskusje, w trudnych chwilach łatwo mobilizują się, aby pomóc innym |
Jaki wygląd ma nasza wieś? |
Wieś ma skupioną zabudowę wzdłuż dróg powiatowych oraz dróg gminnych, tylko nieliczne gospodarstwa są oddalone od siebie, do niektórych prowadzą tylko polne drogi |
Jakie obyczaje i tradycje są u nas pielęgnowane i rozwijane? |
Święta i imprezy religijne, patriotyczne i mające na celu podtrzymanie tradycji regionu w tym dożynki gminne, Konkurs Kolęd i Pastorałek |
Jak wyglądają mieszkania i obejścia? |
Typowe obejścia gospodarskie, sprawiające wrażenie zadbanych, pełne zieleni, mieszkańcy zaczynają konkurować między sobą uporządkowaniem obejścia |
Jaki jest stan otoczenia i środowiska? |
Dużo polnych dróg, pagórków, malowniczych lasów, kilka szlaków turystycznych, środowisko wolne od zagrożeń przemysłowych |
Jakie jest rolnictwo? |
Tradycyjne, słabo wyposażone i mało opłacalne |
Jakie są powiązania komunikacyjne? |
Do miejscowości można stosunkowo łatwo dojechać, gorzej jest z dojazdem do posesji, w szczególności w miesiącach zimowych; bardzo dobra komunikacja publiczna. |
Co proponujemy dzieciom i młodzieży? |
Imprezy okolicznościowe, zajęcia sportowe na boisku, zajęcia w Gminnym Ośrodku Kultury „Jemioła”, zajęcia w Zespole Szkół |
4. Opis planowanych zadań inwestycyjnych
Mieszkańcy miejscowości Ślemień ogromną rolę przypisują atrakcyjnemu wyglądowi swej wsi. Pragną, aby wieś rozwijała się, tętniąc życiem, ciągle podnosząc standard zamieszkania. Zachodzi konieczność stworzenia podstawowej infrastruktury do rozwoju i zachowania dziedzictwa kulturowego, w tym głównie zmiany pokrycia dachowego na kościele parafialny oraz rozwoju infrastruktury sportowo-rekreacyjnej. Celem jest, więc podjęcie takich działań, które urzeczywistniłyby oczekiwania mieszkańców.
Wieś Ślemień ciągle się rozwija. Obecnie planuje się wymianę pokrycia dachowego na kościele parafialnym im. Jana Chrzciciela w Ślemieniu, budowę Parku Etnograficznego Ziemie Żywieckiej w Ślemieniu, rozbudowę infrastruktury okołoturystycznej. Ponadto strategicznym zadaniem jest dalsza budowa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej oraz rozbudowa oczyszczalni ścieków.
Zmiana pokrycia dachowego na kościele parafialnym
Aby zrealizować w/w zamierzenia, Gmina zamierza wystąpić o dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, Działanie: Odnowa i rozwój wsi i zrealizować projekt polegający na wymianie pokrycia dachowego na kościele parafialnym p.w. św. Jana Chrzciciela w Ślemieniu. Projekt ten w pełni realizuje zakładane we wspomnianym Działaniu PROW cele i mieści się w zdefiniowanym zakresie wsparcia.
Stan obecny
Poszycie dachowe kościoła stanowi blacha ocynkowana w stanie mocno skorodowanym. Uszkodzeniu uległy obróbki blacharskie oraz rynny i rury spustowe. Taki stan zagraża zniszczeniu więźby dachowej. Powstałe zacieki na elewacji powodują uszkodzenia tynków zewnętrznych i ozdobnej stolarki okiennej.
Konieczne działania
Planowana jest zmiana pokrycia dachowego na blachę miedzianą. W tym samym materiale wykonane będą obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe.
Uzasadnienie projektu
Realizacja projektu jest odpowiedzią na oczekiwania mieszkańców całej Gminy Ślemień, ponieważ kościół parafialny w Ślemieniu jest wpisany do rejestru zabytków (nr. rej. A-60589). W celu zachowania dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń i utrzymania w należytym stanie kościoła konieczna jest zmiana pokrycia dachowego.
Budowa Parku Etnograficznego Ziemi Żywieckiej
Koncepcja budowy Parku Etnograficznego na powierzchni dziesięciu hektarów przewiduje nowoczesne rozwiązania muzealno – ekspozycyjne. Zaplanowane są ciekawe rozwiązania architektoniczne. Będzie to wieś góralska z zagrodami pełniącymi odpowiednie funkcje, jak np. zagroda kowala składająca się z czterech obiektów: budynku mieszkalnego, stodoły, obory i kuźni.
Na terenie muzeum stanie również sektor związany z wypasem owiec. Zostaną tam zlokalizowane szałasy pasterskie bacówka i koral dla owiec. We wnętrzach planuje się ekspozycję obrazującą życie pasterskie oraz prace związane z wyrobem sera.
Koncepcja Parku Etnograficznego zakłada między innymi rekonstrukcję karczmy ślemieńskiej oraz odbudowę nieistniejącej już zabudowy podcieniowej stojącej niegdyś w pobliżu karczmy.
Modernizacja budynku Zespołu Szkół
Celem poprawy warunków nauczania oraz bezpieczeństwa osób korzystających z budynku planuje się modernizację Zespołu Szkół polegająca m.in. na wymianie stolarki okiennej, podłóg, instalacji elektrycznej i sanitarnej.
Przebudowa Rynku
Koncepcja przebudowy rynku opiera się przede wszystkim na całkowitej wymianie płyty. Głównym elementem kompozycyjnym rynku będzie fontanna pozioma. Jej największą atrakcją będzie możliwość sterowania przepływem wody wypompowywanej z rzeki Łękawki. Woda może płynąć po wyznaczonej części płyty rynku tworząc „rzekę”, bądź może zostać odcięta zwiększając w ten sposób użytkową powierzchnie rynku. Integralną częścią rynku będzie otaczająca go zabudowa tworząc jego pierzeję. W koncepcji rynku zostanie zawarta integracja i przebudowa istniejącej tkanki nadającej jej regionalny charakter. Drewno i kamień to materiały, które zostaną zastosowane. Z kolei elewacje to okładziny drewniane, a gont to zmiana pokryć dachów. Pierzeja zostanie uzupełniona zabudową drewnianą, przede wszystkim w formie bram, spinających budynki, a zarazem umożliwiające wjazd na posesje. W miejscach, gdzie jest utrudnione projektowanie zabudowy, dokona się zadrzewienia. Zabieg ten zostanie wykonany od strony ulicy i pierzei południowej. Wytyczenie płyty rynku spowoduje częściową korektę ogrodzeń lub całkowitą ich likwidację. Działania te sa podjęte dla poprawy jakości krajobrazu kulturowego sołectwa i maja na celu przyciągnięcie turystów i zaoferowania im odpowiedniego zaplecza turystycznego.
Wykonanie ścieżek i tras aktywnej turystyki wraz z infrastrukturą towarzyszącą.
Planuje się wyznaczenie szlaku turystycznego z Gajówki Pod Borem w kierunku jaskiń Czarne Działy, ponieważ jaskinie te są wyjątkową atrakcją wartą popularyzacji. Istniejące ścieżki zaadaptowane pod szlaki wystarczy zaopatrzyć w informacje wizualną, jeżeli będzie trzeba wykonać place żwirowe, bądź uzupełnić nawierzchnię istniejącą. Ponadto planuje się wyznaczenie ścieżek rowerowych.
Modernizacja i rozbudowa obiektów infrastruktury rekreacyjno – sportowej.
Koncepcja przewiduje boisko do piłki nożnej 60 x 100 m z murawą na podbudowie. Koncepcja uwzględnia także małą architekturę, tj. ławki, kosze na śmieci, miejsce na flagi masztowe, plac utwardzony z możliwością prowadzenia imprez kulturalnych, tereny zieleni izolacyjnej i zabudowy towarzyszącej kompleksowi. Wykonany zostanie również parking z 22 miejscami postojowymi. Parking, jak również cały teren kompleksu sportowego będzie zamknięty. Na terenie kompleksu istnieje możliwość umieszczenia placu zabaw dla dzieci.
Budowa parku koło Ośrodka Zdrowia
Koncepcja budowy parku obejmuje tereny przy Ośrodku Zdrowia. Nastąpi częściowe oczyszczenie terenu z zadrzewienia, wyeksponowanie 400-letniej lipy Tillia cordata, przeprowadzenie sieci ścieżek, obwodnicy i alei głównej z dwoma placykami. Układ ścieżek w parku będzie komunikował się z Urzędem Gminy, przy którym zostanie wykonany parking. Teren zostanie podłączony ze stawem obecnie należącym do nadleśnictwa, przy którym zostanie zaprojektowany pomost drewniany oraz ścieżka również z drewnianego pomostu przechodząca przez staw. Zorganizowana przestrzeń publiczna, przestrzeń zielona, będzie pełniła funkcję wypoczynkową i rekreacyjną. Z terenów zieleni korzystać będą nie tylko mieszkańcy, ale i turyści, którzy zawsze chętnie odwiedzają miejsca z założeniami wodnymi oraz z starodrzewem i dobrze rozwiniętą infrastrukturą w tym wypadku pieszą.
Wykonanie miejsc parkingowych przy obiektach turystycznych
Na terenie sołectwa planuje się wykonanie:
- 78 miejsc parkingowych przy kościele. Parking ten będzie miał za zadanie obsługiwać rynek, kościół, cmentarz,
- 22 miejsca parkingowe przy Urzędzie Gminy,
- 22 miejsca parkingowe przy kompleksie kulturalno – sportowym, do obsługi przyjezdnych, kibiców, sportowców, itp.
- 7 miejsc parkingowych obok parku.
Budowa sieci wodociągowo – kanalizacyjnej oraz rozbudowa oczyszczalni ścieków.
Aby zapewnić mieszkańcom dobre warunki życia, należy dostarczyć im możliwie najszerszy zakres mediów, zaliczanych do infrastruktury technicznej. Pełna infrastruktura techniczna oznacza podłączenie gospodarstw domowych do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, energetycznej, telekomunikacyjnej, zaopatrzenie w źródło energii cieplnej, czy też gęstą i o dobrej jakości sieć dróg. Pod tym pojęciem kryje się także całkowite rozwiązanie kwestii odpadów stałych (odbiór, segregacja, utylizacja), czy też dostęp do światowej sieci internetowej. Tylko pełne podłączenie mediów jest w stanie zapewnić mieszkańcom Ślemienia życie i rozwój na odpowiednim poziomie.
Pełne wyposażenie miejscowości w infrastrukturę techniczną to obecnie nie tylko jeden z podstawowych wymogów cywilizacyjnych, ale także kluczowy warunek prowadzenia działalności gospodarczej.
Należy podkreślić również, że obecnie inwestycje w dziedzinie infrastruktury technicznej oznaczają poprawę stanu środowiska naturalnego, a więc życie w bardziej przyjaznym i zdrowym otoczeniu, co w oczywisty sposób wpływa na zwiększenie atrakcyjności danego terenu dla potencjalnych nowych mieszkańców i turystów. Do końca 2013 roku planuje się wykonanie sieci kanalizacyjnej i wodociągowej obejmującej sołectwo Ślemień oraz rozbudowę istniejącej oczyszczalni ścieków. Obecnie w Ślemieniu od września 2007 roku funkcjonuje mechaniczno - biologiczna oczyszczalnia ścieków, o przepustowości 48 m 3 na dobę, do której podłączono 125 gospodarstw domowych. Sieć wodociągowo – kanalizacyjna to 9,270,5 km. Ponadto w sołectwie znajduje się ujecie wody pitnej na „Potoku Frydziowski” oraz stacja uzdatniania wody o przepustowości 50 m 3 na dobę.
Remont Biblioteki Publicznej
Biblioteka Publiczna mieści się w budynku Gminnego Ośrodka Kultury „Jemioła”. Stan pomieszczeń jest tak zły, że wymaga remontu. Z biblioteki korzystają mieszkańcy całej gminy. Dla niektórych, zwłaszcza osób starszych, jest to jedyna możliwość dostępu do internetu. W celu zachowania dla przyszłych pokoleń dziedzictwa kulturowego przez rozwój infrastruktury kultury przyczyniającej się do zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej regionu, planuje się remont biblioteki. W ramach tego zadania zostaną wykonane następujące prace: wymiana wykładziny i drzwi do biblioteki, malowanie pomieszczeń biblioteki, remont toalet (wymiana sanitariatów, położenie płytek).
Poprawa stanu dróg
Ślemień jest dobrze dostępny komunikacyjnie, wzdłuż dróg powiatowych. W zakresie infrastruktury drogowej nie planuje się większych inwestycji, konieczna będzie jednak poprawa nawierzchni dróg oraz utwardzenie dróg gminnych i lokalnych, stanowiących dojazdy do posesji. W przypadku realizacji wzrostu ruchu kołowego, konieczne będzie wzmocnienie nawierzchni dróg i zabezpieczenie ich przed niszczeniem.
Budowa chodników
Ruch pieszy w miejscowości jest bardzo duży i odbywa się wzdłuż dróg powiatowych i drogi wojewódzkiej, stanowiąc zagrożenie dla uczestników. W planach znalazło się, zatem przedsięwzięcie, zmierzające do budowy chodników w miejscowości Ślemień. 2008 roku zostanie wykonany projekt budowy chodnika w ciągu drogi powiatowej nr S 1413 o długości 3,5 km. Natomiast w 2009 r. rozpoczną się prace budowlane. Realizacja zadania wydanie zwiększyłaby poziom bezpieczeństwa mieszkańców, w szczególności dzieci idących do szkoły.
Budowa nowych przystanków autobusowych
W sołectwie Ślemień wzdłuż dróg powiatowych i wojewódzkiej zlokalizowanych jest siedem przystanków autobusowych. Planuje się wybudowa nowe wiaty, które maja być zlokalizowane w miejscach istniejących przystanków autobusowych. Wiaty przystankowe mają być w formie parasola o wymiarach około 2,40 m x 3,0 m.
Budowa elektrowni wiatrowych
Ukształtowania terenu (teren pagórkowaty oraz cześć terenów niezabudowanych) i uwarunkowania klimatyczne w sołectwie Ślemień pozwalają na zamiar budowy elektrowni wiatrowych. W wyniku realizacji takiej inwestycji można uzyskać szeroko rozumiany efekt ekologiczny.
[1] Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, lipiec 2007, str. 290-291, op.cit.
[2] Projekt Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia …. 2007, www.minrol.gov.pl
- Informację wprowawdził(a) do BIP: Szczotka Henryk
- Data udostępnienia w BIP: 2008-09-22 19:35:51
- Informacja zaktualizowana przez: Szczotka Henryk
- Data ostatniej aktualizacji: 2008-09-22 20:24:11
- Liczba odsłon: 2840
- Historia dokumentu: